پداسې حال کې چې په بودګیا کې د کالچکرا کلنۍ فیستیوال په وروستۍ ورځ د عقیدتمندانو لویې غونډې دمخه تبلیغ کول ، HH دالای لاما په تبت، چین او منګولیا کې د همالیا تر منځ سیمو کې د خلکو د ګټو لپاره د بودا مذهب پیروان د بودیچیت په تعلیماتو کې د قوي باور غوښتنه وکړه چیرې چې سیسټم د بودا مذهب د ویجاړولو هڅه کوي.
هغه وویل، ''که څه هم، د وخت په تیریدو سره، دھرم ممکن کم شوی وي، مګر د مختلفو شرایطو او شرایطو له امله چې موږ ولیدل، موږ د بودا په مذهب کې دا قوي، خورا ژوره عقیده او باور لرو. کله چې ما د همالیا تر منځ سیمو څخه لیدنه وکړه، ما ولیدل چې ځایی خلک د مذهب لپاره ډیر لیواله دي او دا د منګولیا او په چین کې هم قضیه ده، که څه هم، سیسټم د زهر په څیر د مذهب د غصب کولو هڅه کوي او هڅه کوي. دا په بشپړه توګه له منځه یوسي، مګر دوی بریالي شوي ندي، نو د دې پر ځای، په چین کې د مذهب سره نوې دلچسپي پیدا کیږي ... او همداسې، موږ ټول، کله چې موږ د بودیچیتنا ګټو په اړه فکر کوو، نو موږ دا قوي باور لرو. د بودیچتا او د هغې د ګټو په تدریس کې، دا د تبت، چین او د همالیا تر منځ سیمو او همدارنګه د منګولیا خلکو سره قضیه ده. نو مهرباني وکړئ زما وروسته دا کرښې تکرار کړئ او تاسو په رسمونو کې پناه واخلئ ...'' (الفn د 31 کال د دسمبر په 2022 د جلالتمآب دالای لاما د درس څخه اقتباس (د ناګارجونا د "بوديچتا تبصره" په اړه د درې ورځني درس دریمه ورځ) په بودګیا کې د کالچکرا ښوونې په ډګر کې).
Buddhists in Asia have a long history of persecution, in ancient as well as in medieval times. In modern times, advent of communism created problems for Buddhists in trans-Himalayan countries (Tibbet, China, and Mongolia), and in Sount-east Asian countries (Cambodia, Lao etc.). In recent times, destruction of Buddha Statues in Bamian by Taliban in Afghanistan created much anguish and sorrow among Buddhists worldwide. In December 2021, China destroyed 99-feet tall د بودا statue in Tibet and tore down 45 Buddhists prayer wheels.
Repression of Buddhists in China and in Tibet began with Mao’s Cultural انقلاب (1966-1976) which got renewed with vehemence after rise of Xi Jinping to power in 2012. Stringent repressive measures are in place in China, Tibet, East Turkistan, and Inner Mongolia which has drastically restricted religious freedom of Buddhists.
***
